تاریخ آخرین آپدیت مارس 15, 2024 توسط مریم فرجی
نوار عصب چشم یا پتانسیل برانگیخته چشم (VEP) یک تست الکتروفیزیولوژیک است که در آن پاسخ مسیر بینایی شخص به الگوهای نورانی روی صفحه کامپیوتر اندازه گیری می شود. اما نوار عصب چشم به چه منظوری انجام می شود؟ هدف از انجام این کار چیست؟ در چه مواردی پزشک نوار عصب چشم را تجویز می کند؟ چگونه برای انجام نوار چشم آماده شویم؟ تمامی این سوالات را در این مقاله پاسخ داده ایم. در واقع تست نوار عصب چشم Eye electromyography می تواند در تشخیص و پیگیری برخی از بیماری های مرتبط با عصب چشم یا مسیرهای عصبی بینایی مفید باشد. هدف از این مقاله، بررسی کاربردها، روشها، نتایج و محدودیت های نوار عصب چشم است. با ما همراه باشید.
| بهترین مرکز نوار عصب چشم در تهران : اتوبان اشرفی اصفهانی – بر بلوار مرزداران – بعد از خیابان رضایی نژاد و بهار- پلاک 184- ساختمان ایمان – طبقه همکف شرقی. تلفن تماس: 02146291345 |
فهرست مطالب
نوار عصب چشم
نوار عصب چشم Eye electromyography یا پتانسیل برانگیخته چشم (VEP) یک تست است که در آن پاسخ مسیر بینایی شما به الگوهای نورانی روی صفحه کامپیوتر اندازه گیری می شود. این تست می تواند در تشخیص بیماری های مرتبط با عصب چشم یا مسیرهای عصبی بینایی کمک کند. برخی از این بیماری ها عبارتند از:
التهاب عصب بینایی
وقتی عصب چشم optic nerve آسیب می بیند و باعث می شود بینایی شما کاهش یابد. این حالت ممکن است دردناک باشد و به دلایل مختلف از جمله عفونت، ضربه، سرطان یا اماس رخ دهد.
تنبلی چشم
وقتی چشم شما به درستی توسعه نمی یابد و باعث می شود بینایی شما ضعیف شود. این حالت معمولاً در کودکان رخ می دهد و به دلایل مختلف از جمله خط فوقانی، آستیگمات، دوبینی یا تورم پلک رخ می دهد.
اختلالات عصب بینایی
وقتی سلول های عصبی nerve cells در قشر پشت سر شما که با پردازش سیگنال های بینایی سروکار دارند، آسیب می بینند و باعث می شود دید شما تغییر کند. این حالت ممکن است به دلایل مختلف از جمله ضربه، سکته، تومور، آلزایمر یا پارکینسون ایجاد شود.
بیشتر بدانید: نوار عصب و عضله اندام تحتانی و 4 فاکتور کلیدی که باید بدانید
برای انجام نوار عصب چشم، شما باید به چند نکته توجه کنید:
- قبل از تست، باید لنز چشم خود را بردارید و عینک بگذارید.
- قبل از تست، باید داروهای خود را به پزشک خود بگوئید و در صورت لزوم آنها را قطع کنید.
- در حین تست، باید به صفحه کامپوتر نگاه کنید و سعی کنید پلک نزنید.
- در حین تست، الکترودهای کوچک به پوست سر شما وصل می شوند که سیگنال های الکتریکی را ثبت می کنند.
نوار عصب چشم نرمال
نوار عصب چشم نرمال یک الگوی مشخص از پاسخ های الکتریکی است که توسط قشر پشت سر به محرک های چشمی ایجاد می شود. این پاسخ ها با استفاده از الکترودهایی که به پوست سر وصل می شوند، ثبت و نمایش داده می شوند.
بیشتر بدانید: قیمت نوار عصب و عضله و عوامل موثر بر آن
برای اندازه گیری نوار عصب چشم نرمال، معمولاً از الگوی شطرنجی متناوب با فرکانس های مختلف استفاده می شود. این الگو باعث تحریک سلول های عصبی در شبکیه و قشر پشت سر می شود و سیگنال های بینایی را از چشم به مغز منتقل می کند. نوار عصب چشم نرمال باید دارای ویژگی های زیر باشد:
زمان رسیدن سیگنال به قشر پشت سر (latency) باید کمتر از ۱۰۰ میلی ثانیه باشد.
شکل و اندازه پاسخ (amplitude) باید با تغییر فرکانس الگو تغییر کند. معمولاً با کاهش فرکانس، شدت پاسخ افزایش می یابد.
قله اولین پاسخ (P100) باید به خوبی تعریف شده و قابل تفکیک باشد.
نسبت پاسخ دو چشم (interocular ratio) باید حدود ۱۰۰ درصد باشد.
همسانگردی پاسخ دو چشم (interocular symmetry) باید حفظ شود.
عکس عصب چشم سالم
عکس عصب چشم سالم یک روش تصویربرداری از عصب بینایی است که با استفاده از نور، صدا یا میدان مغناطیسی انجام می شود. این روش می تواند ساختار، عملکرد و بیماری های عصب بینایی را نشان دهد. برخی از روش های عکسبرداری از عصب چشم سالم عبارتند از:
تصویربرداری با تفنگ لیزر (Optical Coherence Tomography یا OCT)
این روش با استفاده از نور لیزر، لایه های مختلف بافت های چشم را با دقت بالا نشان می دهد. این روش می تواند ضخامت، حجم و فرم عصب بینایی را اندازه گیری کند و به تشخیص برخی از بیماری های مانند التهاب عصب بینایی، گلوکوم و دگرشکل شبکیه کمک کند.
تصویربرداری با فرستنده صوت (Ultrasound)
این روش با استفاده از صدای فراصوت، تصاویر دوبعدی یا سه بعدی از بافت های چشم را تولید می کند. این روش می تواند ساختار، جریان خون و حرکات عصب بینایی را نشان دهد و به تشخیص برخی از بیماری های مانند آسیب عصب بینایی، تورم شبکیه و خونرسان به شبکیه کمک کند.
تصویربرداری با تاموراف (Magnetic Resonance Imaging یا MRI)
این روش با استفاده از میدان مغناطیس قوی، تصاویر دقیق و جزئی از بافت های نرم چشم را در هر جهت ممکن نشان می دهد. این روش می تواند آناتومی، فعالیت و پاتولوژی عصب بینایی را نشان دهد و به تشخیص برخی از بیماری های مانند تومور عصب بینایی، ضایعات قشر پشت سر و آسپیراسپورس کمک کند.
هزینه نوار چشم
نوار چشم یا پتانسیل برانگیخته چشم (VEP) می تواند در تشخیص برخی از بیماری های مرتبط با عصب چشم یا مسیرهای عصبی بینایی کمک کند. هزینه نوار چشم ممکن است بستگی به نوع تست، مرکز تصویربرداری، پزشک و بیمه شما داشته باشد. به طور کلی هزینه نوار چشم در ایران از حدود ۵۰۰ هزار تومان شروع و با وجه به شرایط بیمه ای که دارید و دیگر شراطی شما متفاوت خواهد بود. البته این قیمت ها فقط تقریبی هستند و ممکن است با قیمت های واقعی متفاوت باشند.
تفسیر نوار عصب چشم
برای تفسیر نوار عصب چشم، باید به ویژگی های زیر توجه کنید:
زمان رسیدن سیگنال به قشر پشت سر (latency)
این ویژگی نشان می دهد که چقدر طول می کشد تا سیگنال بینایی از چشم به مغز منتقل شود. این ویژگی با مقایسه زمان رخداد الگوهای نورانی با زمان رخداد پاسخ های الکتریکی در قشر پشت سر اندازه گیری می شود. زمان رسیدن سیگنال در شرایط نرمال باید کمتر از ۱۰۰ میلی ثانیه باشد.
اگر زمان رسیدن سیگنال طولانی تر باشد، ممکن است نشانه ای از آسیب عصب بینایی، التهاب عصب بینایی، اماس یا دگرشکل شبکیه باشد.
شکل و اندازه پاسخ (amplitude)
این ویژگی نشان می دهد که چقدر قوی و واضح است پاسخ الکتریکی در قشر پشت سر. این ویژگی با مقایسه قله و دره پاسخ های الکتریکی با خط صفر اندازه گیری می شود. شکل و اندازه پاسخ در شرایط نرمال باید با تغییر فرکانس الگو تغییر کند. معمولاً با کاهش فرکانس، شدت پاسخ افزایش می یابد.
اگر شکل و اندازه پاسخ ضعف ـ داشته باشد، ممکن است نشانه ای از کاهش حساسيت عصب بینایی، تنبلی چشم، كاتاراكت يا ديابت باشد.
قله اولین پاسخ (P100)
این ويژگی نشان می دهد كه چه زمانی پاسخ الكتريكی به حداكثر رسيده و به سادگی قابل تفكيك است. قله اولین پاسخ در شرایط نرمال باید به خوبي تعريف شده و قابل تفكيك باشد.
اگر قله اولین پاسخ مبهم یا نامنظم باشد، ممکن است نشانه ای از اختلالات عصب بینایی، تومور عصب بینایی، ضربه یا سکته باشد.
مراکز انجام نوار چشم vep
برخی از مراکز انجام نوار چشم vep در تهران عبارتند از:
- مرکز نوار چشم ویستان: مرکز نوار چشم ویستان یک کلینیک تخصصی در زمینه نوار عصب و عضله است که در غرب تهران واقع شده است. این مرکز دارای تجهیزات پیشرفته و پزشکان مجرب در زمینه نوار عصب و عضله است. این مرکز علاوه بر نوار عصب چشم انواع تست های نوار عصب و عضله دیگر را نیز انجام می دهد.
- مرکز فوق تخصصی مرکز پزشکی فوق تخصصی طبیب برتر: این مرکز دارای تجهیزات پیشرفته و پزشکان مجرب در زمینه نوار چشم است. این مرکز دو شعبه در خیابان شریعتی و خیابان میرداماد دارد.
- کلینیک فوق تخصصی چشم پزشکی هما: این کلینیک دارای دستگاه های نوین و استاندارد در زمینه نوار چشم است. این کلینیک در خیابان ولنجک واقع شده است.
- کلینیک فوق تخصصی نور مطهری: این کلینیک دارای کادر پزشکی متخصص و با تجربه در زمینه نوار چشم است. این کلینیک در خیابان مطهری واقع شده است.
علائم آسیب عصب چشم
عصب چشم یا عصب بینایی یکی از اجزای مهم سیستم بینایی است که سیگنال های نورانی را از شبکیه چشم به قشر پشت سر مغز منتقل می کند. اگر عصب چشم آسیب ببیند، ممکن است باعث کاهش یا از دست رفتن بینایی شود. علائم آسیب عصب چشم ممکن است بستگی به نوع، مکان و شدت آسیب داشته باشد. برخی از علائم رایج آسیب عصب چشم عبارتند از:
- تار دید: وقتی تصویر روشن و واضح نباشد و به صورت مات و کدر دیده شود.
- کوری رنگ: وقتی تفاوت رنگ ها را نتوان تشخیص داد و رنگ ها کم رنگ و خاکستری دیده شوند.
- کوری جزئی: وقتی قسمتی از میدان دید از بین برود و به صورت لکه ای تار یا سفید دیده شود.
- کوری کامل: وقتی هیچ چیز دیده نشود و تاریکی کامل حاکم باشد.
- درد چشم: وقتی حس درد، سوزش، خارش یا فشار در چشم یا پشت چشم باشد.
- نور هراس: وقتی حساسیت به نور زیاد شود و نور را نتوان تحمل کرد.
عصب چشم درمان دارد
درمان عصب چشم بستگی به نوع، مکان و شدت آسیب دارد. برخی از روش های درمان عصب چشم عبارتند از:
دارو: برخی از داروها مانند استروئیدها، ضد التهاب ها، ضد ویروس ها و ضد باکتری ها می توانند باعث کاهش التهاب و تورم عصب چشم شوند و به بهبود عملکرد آن کمک کنند.
تزریق بوتاکس: این روش برای درمان بلفارواسپاسم (اسپاسم پلک) و همی فاسیال (اسپاسم صورت) کاربرد دارد. با تزریق بوتاکس به عضلات پلک یا صورت، میتوان فعالیت آنها را کنترل کرده و پرش و لرزش آنها را کاهش داد.
تحریک عمقی مغز: این روش برای درمان سندرم دویک (التهاب همزمان عصب چشم و نخاع) کاربرد دارد. با قرار دادن الکترودهای کوچک در نقاط خاص مغز، می توان سیگنال های الکتریکی را به عصب چشم فرستاد و بازسازی و تحریک آن را انجام داد.
جراحی: این روش برای درمان تومور، فشار، جابجایی یا قطع عصب چشم کاربرد دارد. با جراحی می توان تومور را خارج کرده، فضای مناسب را برای عصب چشم فراهم کرده، عصب چشم را به جای مناسب بازگردانده یا با استفاده از پروتزهای عصبی، عصب چشم را جایگزین کرد.
علت ضعیف شدن عصب چشم چیست
عصب چشم یا عصب بینایی یکی از اجزای مهم سیستم بینایی است که سیگنال های نورانی را از شبکیه چشم به قشر پشت سر مغز منتقل می کند. اگر عصب چشم آسیب ببیند، ممکن است باعث کاهش یا از دست رفتن بینایی شود. علت ضعیف شدن عصب چشم ممکن است بستگی به نوع، مکان و شدت آسیب داشته باشد. برخی از عوامل موثر در ضعیف شدن عصب چشم عبارتند از:
التهاب عصب بینایی
وقتی بافت عصب بینایی به دلایل مختلف التهاب پیدا کند و باعث تورم و درد شود. این التهاب ممکن است ناشی از عفونت های ویروسی، باکتریایی یا قارچی، بیماری های اتوایمن (خودپرستار)، آسیب فیزیکی یا سمی باشد.
سکته عصب چشم
وقتي جريان خون به عصب بينايی كاهش يابد يا قطع شود و باعث كاهش يا از دست رفتن بينايی شود. اين سكته ممكن است ناشی از بيماری های قلبی، فشار خون بالا، ديابت، كلسترول بالا، ترومبوز، آنوريسم يا آسيب به شريان ها باشد.
تومور عصب چشم
وقتی يك توده غيرطبيعی از بافت در عصب بينايی يا نزديك آن رشد كند و باعث فشار و آسيب به عصب شود. اين تومور ممكن است خوشخيم يا بدخيم باشد و ناشی از رشد سلول های عصب بينايی يا سلول های ديگر بافت ها باشد.
بیماری های اعصاب چشم
بیماری های اعصاب چشم شامل اختلالاتی است که عصب بینایی یا مسیرهای عصبی بینایی را درگیر می کنند. عصب بینایی و مسیرهای عصبی بینایی وظیفه انتقال سیگنال های نورانی از چشم به مغز را دارند. اگر این ساختارها آسیب ببینند، ممکن است باعث کاهش یا از دست رفتن بینایی، تغییر رنگ دید، تار دید، درد چشم، نور هراس و دوبینی شوند.
برخی از شایع ترین بیماری های اعصاب چشم عبارتند از:
التهاب عصب بینایی
وقتی بافت عصب بینایی به دلایل مختلف التهاب پیدا کند و باعث تورم و درد شود. این التهاب ممکن است ناشی از عفونت های ویروسی، باکتریایی یا قارچی، بیماری های اتوایمن (خودپرستار)، آسیب فیزیکی یا سمی باشد.
سکته عصب چشم
وقتی جريان خون به عصب بينايی كاهش يابد يا قطع شود و باعث كاهش يا از دست رفتن بينايی شود.
اين سكته ممكن است ناشی از بيماری های قلبی، فشار خون بالا، ديابت، كلسترول بالا، ترومبوز، آنوريسم يا آسيب به شريان ها باشد.
تومور چشمی
وقتی يک توده غيرطبيعی از بافت در عصب بينايی يا نزديك آن رشد كند و باعث فشار و آسيب به عصب شود.
اين تومور ممكن است خوشخيم يا بدخيم باشد و ناشی از رشد سلول های عصب بينايی يا سلول های ديگر بافت ها باشد.
مولتیپل اسکلروز
وقتي سيستم ايمنی به غلاف ميلين كه فيبرهای عصبی در مغز را پوشانده حمله كرده و آسيب برساند . این حالت ممکن است منجر به التهاب عصب بینایی، کور رنگ، تار دید و دوبینی شود .
سندرم دوئک
وقتى هر دو عضو جفت (عصب چشم و نخاع) همزمان التهاب پیدا کرده و باعث کاهش بینایی و فلج شوند . این سندرم ممکن است ناشی از عفونت های ویروسی، باکتریایی یا قارچی، بیماری های اتوایمن (خودپرستار)، آسیب فیزیکی یا سمی باشد.
چگونه برای نوار عصب چشم آماده شویم؟
برای آماده شدن برای نوار عصب چشم، لازم است به نکات زیر توجه کنید:
- شب قبل از تست، به خوبی استحمام کنید و از محصولات آرایشی و مراقبتی استفاده نکنید.
- سعی کنید از شب قبل استراحت کافی داشته باشید و از خوردن قرص های خوابآور و مسکن های گیج کننده خودداری کنید.
- اگر چشمان شما ضعیف است و از عینک استفاده می کنید، عینک خود را به همراه داشته باشید.
- اگر از داروهای خاصی استفاده می کنید، داروهای خود را به همراه داشته باشید و در صورت لزوم به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر مشکلات چشمی زمینه ای دارید، مثل تنبلی چشم، کاتاراکت یا دیابت، پزشک را در جریان قرار دهید.
- در صورتی که مشکلات عصبی زمینه ای دارید، مثل تشنج، پزشک را در جریان قرار دهید و از تحریک های بینایی که ممکن است شما را تحریک کنند، بپرهیزید.
بهترین مرکز نوار عصب چشم در تهران
در بخش بالا خیلی کوتاه به مرکز ویستان اشاره کردیم. اما در این بخش که به دنبال بهترین مرکز نوار عصب چشم در تهران هستید، لازم است به طور دقیق و مفصل خدمات مرکز نوار چشم ویستان را معرفی کنیم تا براساس شناخت و آگاهی کامل تصمیم به انتخاب آن بگیرید.
مرکز نوار چشم ویستان یک کلینیک تخصصی در زمینه نوار عصب و عضله است که در غرب تهران واقع شده است. این مرکز دارای تجهیزات پیشرفته و پزشکان مجرب در زمینه نوار عصب و عضله است. این مرکز انواع تست های نوار عصب و عضله را انجام می دهد، از جمله:
نوار عصب چشم یا پتانسیل برانگیخته چشم (VEP): این تست پاسخ مسیر بینایی شما به الگوهای نورانی روی صفحه کامپیوتر را اندازه گیری می کند.
نوار عصب شنوایی یا پتانسیل برانگیخته شنوایی (ABR): این تست پاسخ مسیر شنوایی شما به صداهای مختلف را اندازه گیری می کند.
نوار عصب حسی یا پتانسیل برانگیخته حسی (SSEP): این تست پاسخ مسیر حسی شما به تحریک های الکتریکی روی پوست را اندازه گیری می کند.
نوار عضله یا الکترومایوگراف (EMG): این تست فعالیت الکتریکی عضلات شما را در حال استراحت و حرکت اندازه گیری می کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مرکز نوار چشم ویستان، میتوانید با شماره 02146291345 تماس بگیرید.
سخن پایانی
در این مقاله، ما به بررسی کاربردها، روشها، نتایج و محدودیت های نوار عصب چشم پرداخته ایم. نشان داده ایم که نوار عصب چشم می تواند در تشخیص و پیگیری برخی از بیماری های عصب بینایی، تنبلی چشم، التهاب عصب بینایی و اختلالات قشر پشت سر کاربرد داشته باشد.
امیدواریم که این مقاله برای شما جالب و آموزنده باشد. از شما دعوت می کنیم که در صورت تمایل، بازخورد خود را درباره این مقاله با ما در میان بگذارید. همچنین، اگر سؤالات یا نظرات دیگری در خصوص نوار عصب چشم دارید، لطفاً با ما تماس بگیرید.
